Dodatek mieszkaniowy czyli dofinansowanie do wynajmu mieszkania

Według danych podanych przez Główny Urząd Statystyczny w Polsce, w 2018 roku gminy wypłaciły około 3,2 miliona dodatków mieszkaniowych dla Polaków. Zobaczmy, czym jest dodatek mieszkaniowy i komu się należy.

Co to jest dodatek mieszkaniowy?

Dodatek mieszkaniowy to nic innego jak środki, które są wypłacane przez gminę. Dodatek mieszkaniowy stanowi dofinansowanie do wydatków mieszkaniowych ponoszonych w związku z zajmowaniem lokalu mieszkalnego. Dodatek mieszkaniowy przyznawany jest na okres 6 miesięcy. Aby uzyskać pomoc, należy spełnić określone przez przepisy warunki.

Kto może ubiegać się o dodatek mieszkaniowy?

O dodatek mieszkaniowy mogą ubiegać się:

• najemcy i podnajemcy mieszkań,
• osoby mieszkające w lokalach, do których przysługuje im spółdzielcze prawo mieszkaniowe,
• osoby mające tytuł prawny do zajmowanego lokalu mieszkalnego i ponoszące wydatki związane z jego zajmowaniem,
• osoby zajmujące lokal mieszkalny bez tytułu prawnego, które oczekują na przysługujący im lokal zamienny lub najem socjalny lokalu.

Dodatek mieszkaniowy - kryteria

Aby móc skorzystać z dodatku mieszkaniowego należy spełnić trzy warunki:

1. posiadać tytuł prawny do lokalu mieszkalnego,
2. dochód na jednego członka gospodarstwa domowego nie może przekroczyć dochodu określonego w ustawie,
3. powierzchnia lokalu nie może być większa niż ta określona w ustawie.

Dodatek mieszkaniowy a kryterium dochodowe

Kryterium dochodowe jest jednym z kryteriów, które trzeba spełnić chcąc ubiegać się o dodatek mieszkaniowy. Dochód na osobę w rodzinie nie może przekroczyć 1500 zł w gospodarstwie osobowym. Natomiast w przypadku osób samotnych granica ta wynosi 2100 zł. Do wyliczenia dochodu nie wlicza się świadczeń, np. świadczeń pomocowych dla uczniów czy dodatku z tytułu urodzenia dziecka. 

W jaki sposób zostały określone te kwoty? Są one wyliczane są na podstawie przyjętego wskaźnika - kwoty najniższej emerytury ogłoszonej przez ZUS. Obecnie* wynosi ona 1200 zł. W związku z tym:

• 1500 zł to 125% kwoty najniższej emerytury w przypadku obliczania dochodu w gospodarstwach wieloosobowych, 
• 2100 zł to 175% kwoty najniższej emerytury w przypadku obliczania dochodu w gospodarstwach jednoosobowych. 

Powyższe kwoty są dochodem przed opodatkowaniem i po odliczeniu kosztów uzyskania przychodu oraz składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i chorobowe.

Warto wiedzieć, że w niektórych sytuacjach można ubiegać się o dodatek mieszkaniowy nawet przy przekroczeniu kryterium dochodowego. W takim przypadku, wypłacony dodatek zostanie pomniejszony o kwotę równą różnicy pomiędzy dochodem a kryterium dochodowym, np. jeśli dochód na osobę w rodzinie wynosi 1550 zł to kwota dodatku mieszkaniowego zostanie zmniejszona o 50 zł.

Dodatek mieszkaniowy a kryterium metrażu 

Kolejnym kryterium koniecznym do spełnienia jest kryterium metrażu. W tym kryterium pod uwagę brana jest powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego. Zgodnie z przepisami prawa, dodatek mieszkaniowy przysługuje wtedy, gdy powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego nie przekracza ustawowej powierzchni normatywnej o więcej niż 30% ustawowej powierzchni normatywnej, która wynosi:\

• 35 m² dla jednej osoby, 
• 40 m²  dla dwóch osób,
• 45 m²  dla gospodarstwa trzyosobowego,
• 55 m²  dla gospodarstwa czteroosobowego, 
• 65 m²  dla pięcioosobowego,
• 70 m²  dla sześcioosobowego.

Dodatek przysługuje też kiedy mieszkanie jest większe o 50% ponad normę, ale tylko pod warunkiem, że udział powierzchni pokoi i kuchni w powierzchni użytkowej tego lokalu nie przekracza 60%. Tego typu sytuacja często jest spotykana np. w przedwojennych kamienicach.

Jak ubiegać się o dodatek mieszkaniowy?

Aby ubiegać się o dodatek mieszkaniowy należy wypełnić i złożyć wniosek o dodatek mieszkaniowy do gminy lub ośrodka pomocy społecznej, który jest adekwatny do miejsca zamieszkania wnioskodawcy. Wzór wniosku można pobrać ze strony internetowej urzędu lub otrzymać bezpośrednio w urzędzie. Oprócz wniosku należy również złożyć deklarację o dochodach. Musi być ona wypełniona na podstawie wskazanych we wniosku dokumentów - zaświadczeniu o dochodach z miejsca pracy, odcinku emerytury lub renty, zaświadczeniu o wysokości alimentów, zaświadczeniu z uczelni o wysokości otrzymywanego stypendium.

Zmiany od 2020 roku

W 2020 roku zaproponowano zmiany, które mają zajść w kryteriach decydujących o przyznaniu dodatku mieszkaniowego:

• zmienić ma się sposób określania wysokości dochodu uprawniającego do dodatku mieszkaniowego - wskaźnikiem do wyliczania dochodu miałoby być przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej, 
• ma zostać uproszczony sposób obliczania wysokości dodatku mieszkaniowego - poprzez wyeliminowanie dodatkowych wskaźników procentowych tzw. udziałów dochodów gospodarstwa w wydatkach potrzebnych do obliczenia wysokości dodatku.

* na dzień opracowywania artykułu.