Zakup nieruchomości gruntowej powinien być każdorazowo poprzedzony analizą warunków geologicznych występujących na działce. Analiza ta może, a nawet powinna, być dwukierunkowa.
Wiele osób decyduje się na zakup działki jesienią lub wczesną wiosną. Z jednej strony ma to związek z ekonomią (statystycznie w tym czasie ceny nieruchomości gruntowych są najniższe), a z drugiej wynika to z możliwości osobistej weryfikacji sytuacji związanej z jej systemem melioracji. Jesienią znacznie częściej występują opady niż w innych porach roku, zaś wczesną wiosną mamy do czynienia z roztopami. To daje możliwość sprawdzenia, czy woda spływa z innych działek, jak długo woda zalega na powierzchni gruntu, a w związku z tym, czy mogą występować podtopienia.
To najtańszy i zarazem bardzo skuteczny sposób na wstępną analizę atrakcyjności nieruchomości gruntowej.
Innym elementem analizy atrakcyjności działki jest sprawdzenie warunków geologicznych nań występujących. Dokumentacja geologiczno-inżynierska oraz analiza poziomu wód gruntowych (czyli wód znajdujących się pod powierzchnią ziemi w strefie saturacji), z dokładnością do pół metra, zdeterminują projekt domu (w tym to, czy będzie podpiwniczony) oraz budowę urządzeń infrastruktury technicznej, w szczególności kanalizacji. Ich wykonanie pozwoli zatem na określenie tego, jak dana działka może być zagospodarowana, jaki dom może zostać na niej wybudowany (abstrahując od planu zagospodarowania terenu) oraz jakie będzie najodpowiedniejsze miejsce na budowę studni (jeżeli zamierzany korzystać z wód gruntowych).
Zarówno w przypadku zakupu nieruchomości od dewelopera oraz działki z rynku wtórnego, warto jest zapytać, czy któraś z analiz została wcześniej przeprowadzona. Jeżeli tak, to należy o nią poprosić. W ten sposób zaoszczędzimy i czas, i pieniądze. Wśród danych, które powinna zawierać dokumentacja geologiczno-inżynierska (zwana również dokumentacją geotechniczną) są m.in. informacje o rodzaju gruntu, o głębokości występowania wód gruntowych i ich wpływie na posadowienie budynku oraz o oddziaływaniu nań na konstrukcje żelbetonowe, jak również przekroje geotechniczne z parametrami nośników warstw geotechnicznych opatrzone wnioskami i zaleceniami. Kwestię badań geotechnicznych reguluje Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 września 1998 r. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych (Dz. U. Nr 126, poz. 839).
Podsumowując. Występowanie wody zarówno na i w działce ma niebagatelne znaczenie dla sposobu i komfortu użytkowania nieruchomości. Stanowi również jeden z podstawowych determinantów o podjęciu decyzji o zakupie danej działki.