Dbałość o środowisko oraz Ziemię i jej przyszłość jest od wielu lat jednym z najbardziej gorących tematów. Zasady zrównoważonego rozwoju wdraża się w niemal wszystkich sektorach biznesu czy obszarach życia. Rynek nieruchomości nie jest tu wyjątkiem.
Definicja zrównoważonego rozwoju
W Internecie, słownikach czy oficjalnych dokumentach można znaleźć wiele definicji zrównoważonego rozwoju. Przykładowo, według definicji ONZ: "Zrównoważony rozwój Ziemi to rozwój, który zaspokaja podstawowe potrzeby wszystkich ludzi oraz zachowuje, chroni i przywraca zdrowie i integralność ekosystemu ziemi, bez zagrożenia możliwości zaspokojenia potrzeb przyszłych pokoleń i bez przekraczania długookresowych granic pojemności ekosystemu Ziemi." natomiast w Raporcie Światowej Komisji ds. Środowiska i Rozwoju z 1987 r. Nasza wspólna przyszłość, można znaleźć zdanie opisujące zrównoważony rozwój jako: "rozwój, w którym potrzeby obecnego pokolenia mogą być zaspokojone bez umniejszania szans przyszłych pokoleń na ich zaspokojenie".
Jak widać, jako zrównoważony rozwój należy rozumieć nie tylko działania polegające na zmniejszaniu negatywnego oddziaływania gospodarki na środowisko przyrodnicze, ale także wszelkie czynności dążące do poszanowania środowiska, postępu społecznego i wzrostu gospodarczego. Aby tak było istnieje potrzeba zintegrowania działań w obszarze gospodarczym, społecznym i środowiskowym, dlatego też zasady zrównoważonego rozwoju wraz z biegiem lat stały się coraz ważniejszym elementem polityki społeczno-gospodarczej wielu państw. W Polsce zasadzie zrównoważonego rozwoju nadano rangę prawa podstawowego wynikającego z zapisów Konstytucji RP. Jeden z jej artykułów, a dokładnie art. 5 ustawy zasadniczej mówi: "Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju". Na zrównoważony rozwój ogromny nacisk kładzie Unia Europejska. Wprowadza ona liczne dyrektywy, mające na celu wprowadzenie i ujednolicenie zasad zrównoważonego rozwoju w państwach członkowskich.
Zrównoważony rozwój a rynek nieruchomości
Obecnie do najważniejszych dokumentów wydanych przez Unię Europejską, w których mowa o zrównoważonym rozwoju, należy Europejski Zielony Ład, w którym Unia Europejska zakłada dążenie do redukcji poziomu emisji CO2 o 55% do roku 2030 i osiągnięcia neutralności klimatycznej w 2050 roku. Co ma z tym wspólnego rynek nieruchomości? Wiele, gdyż według danych Komisji Europejskiej budynki odpowiadają za 36% emisji CO2 oraz 40% zużycia energii w Europie. Dodatkowo, aż 75% zasobów budowlanych Europy jest nieefektywnych energetycznie, a wśród nich tylko 1% zasobów rocznie podlega renowacji. Jak widać rynek nieruchomości to jedna z kluczowych branż dla realizacji założeń Europejskiego Zielonego Ładu. Dodatkowo, ma ona duży wpływ na kształtowanie trendów i praktyk na rynku. W związku z tym, do wypełnienia celów Europejskiego Zielonego Ładu, konieczne są zmiany prawne w regulacjach dotyczących nieruchomości. Według szacowań, działania w tej sferze pozwoliłyby zredukować całkowite zużycie energii w Unii łącznie o 5- 6%. Równie ważna jest świadomość inwestorów i wiedza o tym, że należy zacząć stosować rozwiązania gwarantujące zrównoważony rozwój.
Wpływ zrównoważonego rozwoju na rynek nieruchomości
W celu osiągnięcia założonych na poziomie unijnym celów klimatycznych i energetycznych oraz spełnienia założeń Europejskiego Zielonego Ładu coraz więcej przedsiębiorstw z branży nieruchomości podejmuje działania proklimatyczne. Przedsiębiorstwa na całym świecie mają rozwijać się w sposób bardziej odpowiedzialny i zrównoważony. W tym celu stosują standardy CSR (ang. Corporate Social Responsibility) oraz ESG (ang. Environmental, Social and Governance). Pomagają one dążyć korporacjom do wprowadzania praktyk i strategii, których celem byłoby pozytywne oddziaływanie firmy na otoczenie. CSR, czyli społeczna odpowiedzialność biznesu obejmuje jakościowe działania firm w zakresie jej zobowiązań społecznych, natomiast zaś ESG pomaga mierzyć, analizować i oceniać te działania.
Oprócz tego, bardzo popularne stały się certyfikowane budynki, tzw. zielone nieruchomości. Taki certyfikat środowiskowy jest gwarancją, że w nieruchomości, zastosowano rozwiązania odpowiedzialne społecznie i środowiskowo. Co je wyróżnia? Są w nich uwzględnianie założenia zrównoważonego rozwoju - na etapie doboru lokalizacji budynku i/lub na etapie jego projektowania. Warto zauważyć, że obecnie niemal wszystkie nowo powstałe budynki komercyjne zawierają rozwiązania proekologiczne, ale trend ten jest silny również w przypadku prywatnych zabudowań. O ile w przypadku nowych budynków dość łatwo jest wprowadzić rozwiązania technologiczne wpisujące się w zrównoważony rozwój, o tyle przy starszych budynkach jest to nieco trudniejsze, dlatego w tego typu nieruchomościach takie działania są wprowadzane, w miarę możliwości, stopniowo. Jak widać, zrównoważony rozwój ma bardzo duży wpływ na rynek nieruchomości, zarówno pierwotny, jak i wtórny.
Zrównoważony rozwój w kontekście nieruchomości - przejściowa moda czy szansa na lepszą przyszłość?
Wdrożenie działań mających zapewnić zrównoważony rozwój na rynku nieruchomości zdecydowanie nie jest chwilowym kaprysem Unii Europejskiej. To walka o klimat, sprawną gospodarkę, społeczność oraz etyczny biznes. Co więcej, wbrew pozorom to również szansa dla inwestorów i ich przedsiębiorstw - stosowanie działań na rzecz zrównoważonego i odpowiedzialnego rozwoju pozwala zbudować pozytywny wizerunek firmy, zwiększyć przewagę konkurencyjną, polepszyć wyniki oraz sprawić, że firma będzie postrzegana jako perspektywiczny i poważny partner w biznesie. Działania tego typu cieszą się również pozytywną reakcją społeczeństwa, które z roku na rok jest coraz bardziej świadome w kwestiach zrównoważonego rozwoju i tego jak bardzo jest istotny dla przyszłości naszej planety.